Utrudnione oddychanie to każde zaburzenie oddechu różniące się od stanu prawidłowego, każdy wyraz niewydolności oddechowej wywołanej różnymi przyczynami. Duszność jest objawem obiektywnym i subiektywnym.
Objawy obiektywne:
- Odchylenia czynności oddechowej w zakresie częstości, głębokości i rytmu;
- tachypnoe, bradypnoe
- hiperwentylacja, hipowentylacja
- oddech stękający
- oddech o typie łapania powietrza
- oddechy patologiczne typu Kusmaula, Biota, Cheyne-Stokesa,
- szmery dodatkowe powodowane przez prąd powietrza (np. świst) ,
- patologiczne ruchy klatki piersiowej lub brzucha,
- patologiczna czynność serca,
- zmiana zabarwienia skóry i błon śluzowych – sinica lub tlenek węgla,
- objawy zaburzenia koordynacji układu autonomicznego,
- kaszel,
- zmiany głosu i mowy.
Objawy psychiczne
- wygląd, zachowanie, wypowiedzi
- odczucia ucisku i ściskania,
- odczucie przymusu aby oddychać głębiej i szybciej
Ostra niedrożność
Wygląd: szeroko otwarte oczy, nieruchomo utkwione spojrzenie, rozwarte nozdrza, półotwarte usta, twarz przekrwiona pokryta kroplami potu, wzmożone napięcie mięśni szyi. Klatka piersiowa porusza się intensywnie przy wdechu jaki i przy wydechu barki nieruchome, w przypadku wyczerpania się sił dziecka dochodzi do ograniczenia głębokości oddechów, rysy twarzy rozluźniają się. Dzieci ze stadium zmęczenia popadają w śpiączkę ostatnim widocznym objawem jest poruszanie skrzydełek nosa.
Przyczyny:
- Zaburzenia w obrębie nosa:
- zarośnięcie nozdrzy tylnych (noworodki)
- przepuklina oponowa lub opon mózgowych i mózgu (noworodki)
- ostry nieżyt nosa z zapaleniem zatok lub bez
- błonicze zapalenie błony śluzowej nosa – naczynioruchowy (alergiczny) nieżyt nosa
- ciała obce w nosie
- guzy tylnych nozdrzy i górnego gardła
- Zaburzenia drożności w obrębie jamy nosowo-gardłowej i gardła
- wyrośla adenoildalne, powiększenie migdałków
- ropień pozagardłowy, okołomigdałkowy
- Zespół Pierre-Robin
- oparzenia kwasami ługami, gorący płynem
- obrzęk Quinckiego lub obrzęk na skutek ukąszenia przez owady
- Krtań, tchawica, oskrzela
- zmiany zapalne podgłośniowe i nagłośniowe, zespół dławca
- LTB
- ostre zapalenie oskrzeli
- zapalenie oskrzelików
- astma oskrzelowa
- krztusiec
- Niezapalne obrzmienie błony śluzowej dróg oddechowych
- po odsysaniu intensywnym
- po intubacji
- wdychanie trujących gazów
- ukąszenia owadów, uczulenia
- urazy zewnętrzne krtani
- nerczyca
- porażeniem wstecznego (porażenie strun głosowych), porażenie n. błędnego
- kurczowe zwężenie w obrębie krtani tężyczkowe
- ostra postępująca dziecięca postać choroby Gauchera
- nowotwory krtani
- CIAŁA OBCE (cała gama: od koralików, klocków do nasion fasoli cukierków-Tic Tac, landrynek itp.)
- obrzmienie z zewnątrz i ucisk – odma śródpiersia
- Choroby miąższu płucnego
- zapalenia płuc
- wady wrodzone
- odma
- wysięki opłucnowe zapalne i niezapalne
- Klatka piersiowa – urazy
- Uszkodzenia układ przewodzącego i mięśniowego – miastenia, SM
- Choroby serca, niewydolność krążenia – zapalenia mięśnia sercowego, bloki serca, choroby osierdzia, wady wrodzone
- Zatrucia tlenek węgla, azotany, azotyny
- Alkohol, barbiturany, narkotyki atropina, chloramfenikol
- Stany zapalne OUN zapalenie opon, mózgu, DIC, tętniak, obrzęk mózgu.