Opracowano na podstawie artykułu O. Jacka Salija: „Moralne aspekty klonowania człowieka” w: W życiu i smierci. Praca pod red. ks. Marka Skierkowskiego, Łomża 2001, s.27-40 oraz wykładów Ks.dr Andrzeja Miałchowskiego (Łomża WSD) nt. „Czy wolno hodować ludzi na części zamienne”; „Aspekt prawny klonowania”.
Spis treściPrzejście od ogólnych zasad bioetyki genetycznej na teren ich szczegółowych zastosowań wymaga uwzględnienia klasyfikacji manipulacji genetycznych i związanych z nim problemów. Wśród manipulacji genetycznych wyróżnić można manipulacje typu instrumentalnego i antropologicznego.
Przez manipulacje instrumentalne należy rozumieć ogół działań w zakresie inżynierii genetycznej, których przedmiotem jest substancja istot żywych innych niż człowiek, np. bakterie lub wirusy, z odpowiednim jednak odniesieniem tych działań do człowieka. Natomiast przedmiotem manipulacji antropologicznej są działania genetyczne dokonywane na ludzkiej substancji genetycznej lub (już w obrębie embriologii) na ludzkich komórkach rozrodczych.
W zrozumieniu wielu problemów należy zwrócić uwagę na podział manipulacji antropologicznych oparty na kryterium ich zastosowania w eugenice. W związku z tym rozróżnia się eugenikę pozytywną oraz eugenikę negatywną.
Eugenika pozytywna obejmuje manipulacje zmierzające do udoskonalenia gatunku ludzkiego przez polepszenie puli genetycznej bądź określonych populacji czyli grup wyselekcjonowanych na podstawie odpowiednio dobranych kryteriów, bądź całego społeczeństwa. Celem jej jest tworzenie nowego typu człowieka i społeczeństwa, zorganizowanie racjonalnych form procesów ewolucji, a ideałem dla nie jest “homo creator”
Eugenika negatywna wychodzi z faktu, że w społeczeństwie ludzkim występują ujemne mutacje genetyczne powodujące patologiczne stany u dotkniętych nimi jednostek. Zmierza więc do przeciwdziałania tym stanom szczególnie w aspekcie zwalczania chorób dziedzicznych. W miejsce programu “nowego społeczeństwa” kieruje się raczej troską o “zdrowie poszczególnego człowieka” i jego dobro wyznacza zadanie, jakie ta eugenika stawia przed sobą. W bezpośrednim niejako zasięgu działań eugeniki negatywnej znajduje się przeto “homo patiens”.
Spis treści